تجزیه وتحلیل عناصر بوسیله دستگاه XRF

 

( یکی از بزرگترین توانمندی­های این مرکز، بهره­‌مندی از دستگاه XRF در جهت بررسی محصولات و اشیا مانند بررسی سکه‌های ایلخانی، بررسی ظروف سنگی شمال غرب ایران و... )


   
 

دستگاه XRF یا فلوئورسانس اشعه ایکس X-Ray Fluorescence از دستگاهای آنالیز مواد می باشد
که بدون اثر تخریبی، ترکیب عناصر موجود در ماده را از نظر کیفی و کمی شناسایی می کند.

 

دستگاه این مجموعه قابل به شناسایی بیش از 400 آلیاژهای رایج است.

 

 اصول کار با دستگاه XRF مانند  دستگاه  XRDبر پایه تابش اشعه ایکس می باشد، با این وجود تفاوت های بسیاری در نوع تشخیص وجود دارد. دستگاه XRF در آنالیز طیف گسترده ای از مواد از جمله انواع سنگ ها، مواد معدنی، رسوبات و … به کار برده می شود. در دستگاه XRF تعیین نوع و مقدار عنصر با اندازه گیری فلورسانس اشعه X ثانویه ناشی از تابش اشعه ایکس اولیه به نمونه صورت می گیرد.

 هر کدام از عناصر دارای یک تابش فلورسانس می باشند که به عنوان اثر انگشت آن عنصر شناخته می شود و منحصر به فرد است. از این رو دستگاه طیف سنج XRF از تجهیزات ایده آل و کاربردی در آنالیز ترکیبات ماده به شمار می رود.

طیف فلوئورسانس اشعه ایکس

در شکل زیر مشاهده می‌شود پیک‌ها مربوط به فلوئورسانس مشخصه عنصرهای گوناگون موجود در نمونه است که نشان می‌دهد این سکه از عنصرهای طلا و مس تشکیل شده است و آنالیز کمی که انجام شده است بیانگر حضور 90% طلا در این سکه است. به‌طور معمول برای هر عنصر، پیک K و برای عنصرهای سنگین K وL در الگو مشخص می‌شود.